De belangrijkste taak van de gemeenteraad is om namens de inwoners van de gemeente besluiten te nemen. Dat gebeurt in de raadsvergaderingen. Deze vergaderingen vinden plaats in het gemeentehuis in Groesbeek en beginnen doorgaans om 20.00 uur. De raadsvergaderingen worden voorbereid in het presidium en de carrousel.
De gemeenteraad is het hoogste bestuursorgaan in de gemeente. De leden van de gemeenteraad (raadsleden) nemen alle beslissingen die voor de gemeente van belang zijn. Bijvoorbeeld over onderwijs, nieuwbouw of de hoogte van de belastingen.
Onderwerpen die op de agenda van de gemeenteraad staan worden tijdens de carrouselvergaderingen voorbesproken.
De carrouselvergaderingen zijn te vergelijken met de vroegere commissievergaderingen. De carrouselvergaderingen vinden gelijktijdig plaats in de raadszaal en in de commissiekamer (met de naam: ‘Millingen aan de Rijn’) van het gemeentehuis in Groesbeek.
Voor alle werkzaamheden heeft de gemeenteraad een eigen ambtelijke ondersteuning: de griffie. Maar wat doet de griffie precies?
De griffie in de gemeente Berg en Dal bestaat uit een griffier, een raadsadviseur en een griffiemedewerker. De griffier staat aan het hoofd van de griffie en is de eerste adviseur van de gemeenteraad.
De griffie adviseert de raad gevraagd en ongevraagd over procedures en andere zaken die de raad aan gaan.
De griffie is ook het eerste aanspreekpunt voor inwoners en organisaties die met de gemeenteraad in contact willen komen.
De griffie voert het secretariaat van de gemeenteraad en zorgt er voor dat de vergaderingen, bijeenkomsten en werkbezoeken gepland worden en de agenda's met vergaderstukken klaar staan.
De griffie is de schakel tussen de gemeenteraad en de inwoners, organisaties, het college van burgemeester en wethouders en ook de medewerkers van het college. Dus als zij contact met de raad willen, een bijeenkomst willen inplannen of onderwerpen willen bespreken, dan wordt dat eerst afgestemd met de griffie.
Burgemeester en wethouders vormen het dagelijks bestuur van de gemeente. Het college van burgemeester en wethouders is dus een soort gemeentelijke regering die het beleid uitvoert dat de gemeenteraad op hoofdlijnen heeft vastgesteld. Verder bereidt het college van burgemeester en wethouders plannen voor waarover de gemeenteraad een besluit moet nemen en zijn zij verantwoordelijk voor de financiën van de gemeente en voor het personeelsbeleid.
Binnen het college van burgemeester en wethouders is een verdeling gemaakt wat betreft taakgebied, ook wel portefeuilleverdeling genoemd. Soms moet het college van burgemeester en wethouders als geheel beslissen. Dat gebeurt dan bij meerderheid van stemmen.